November

In november kan het flink waaien en regenen of zelfs stormen. Lekker in huis met een goed (tuin)boek bij openhaard met je voorraad hout.... of moet je die nog regelen. Meer klussen voor november is vorstgevoelige planten alvast binnen zetten of beschermen tegen de kou. Wanneer het nog niet vriest kan je struiken en bloemen nog planten, bijvoorbeeld om kleur in de tuin te houden. Denk hierbij aan herfstasters en/ of winterjasmijn.

Beschermen

  • Maak een koele, vorstvrije ruimte zodat je planten in pot snel binnen kunt zetten als het gaat vriezen, bijvoorbeeld in een kas.
  • Koop winterbeschermingshoezen zodat je direct de planten kunt inpakken als vorst voorspeld wordt.
  • Gebruik goede tuinhandschoenen die ook geschikt zijn voor koude periodes.

Winter-klaar maken

  • Blijf onkruid wieden.
  • Verhuis de tuinslang naar de berging.
  • Leeg de gieter en zet deze binnen.
  • Overtollig hout in kleinere stukken hakken voor de openhaard.
  • Snoei nu nog de esdoorn en berk.
  • Check of alle klimplanten stormvast zitten. Bind ze stevig op.
  • Hang nu nestkastjes op zodat de vogels er tijdig aan wennen. Doe dit op minstens 1,5 tot 2 meter hoogte zodat de katten er niet bij kunnen.
  • Maak dakgoten schoon met behulp van dakgoottrekkers of dakgootschep en plaats bolroosters.

Planten en verplanten

  • Bomen en struiken kunnen nu worden aangeplant en verplant. Probeer bij het verplanten een zo groot mogelijke plantkluit te behouden. Bij de grotere bomen kun je eventueel een boompaal gebruiken om de stam aan vast te binden. Op deze wijze kan de boom zich wortelen en verankeren in de bodem zodat hij stevig vast komt te staan. Plant tulpenbollen in potten en borders. Gebruik een handige bollenplanter of bollenpriem .
  • Graaf de dahliaknollen op na de eerste vorst, maak ze schoon en sla ze op in een bak met droge compost, op een koele, vorstvrije plaats. Op zandgrond volstaat het de dahliaplanten na de eerste nachtvorst af te knippen en te bedekken met een jute zak vol vers herfstblad.
  • Plant rozen, bomen en struiken op ‘kale wortel’, vóórdat het weer erg koud wordt. .

Gazon

  • Maai in november het gazon voor de laatste keer. Doe dit als het niet vriest en laat het gras iets hoger staan.
  • Gazon vrij maken van de laatste afgevallen bladeren, doe dit met een blad hark, zo voorkom je verstikking van het gazon. Maak van het blad luchtige bladcompost in een compostkorf of compostbak.

Moestuin

  • Ruim plantenresten op en leg in de compostbak .
  • Check de zuurgraad van de moestuinaarde met een Ph indicator en voeg indien nodig zeewierschelpkalk toe.
  • Maak het tuinplan voor het volgende moestuinjaar: iedere groente heeft haar eigen compost en mestbehoefte.
  • Leg halfverteerde compost of twee jaar oude stalmest op lege groentebedden, afhankelijk van wat je er gaat kweken in het nieuwe tuinseizoen.
  • Een winterdekbed van een dikke laag blad beschermt de kale aarde tegen uitspoelen door winterregens van nuttige stoffen en het bodemleven en houdt de wormen aan het werk: die spitten de grond in de winter om.
  • Wil je de groentebedden in de moestuin zelf spitten, dan is op kleigrond nu de tijd, zodat de grond kapot kan vriezen om lekker rul te worden. Voeg compost toe voor een goede grondstructuur. Bij zandgrond pas in het voorjaar de groentebedden omspitten.
  • Plant fruitbomen en fruitstruiken in de herfst en winter, uiterlijk tot maart.
    Snoei de druif voor het eind van het jaar, vóórdat de sapstroom weer op gang komt.
  • Plant knoflook, sjalotten en uien in de grond of op verhoogde bedden op kleigrond en bedek met fleece.
  • Snoei fruitstruiken nadat alle blad eraf is gevallen: zwarte bessen, rode bessen, witte bessen en kruisbessen.
  • Knip herfstframbozen tot de grond af nadat alle vruchten zijn geoogst.
  • Knip afgedragen bramentakken tot de grond af en bind de nieuwe takken op. Die zullen in de zomer vruchten gaan geven.  

Kas

  • Zet tropische en niet winterharde planten in de kas.
  • Plant knoflook, sjalotten en uien in potjes om in het voorjaar in de volle grond te planten.